Domowa kwarantanna to okazja do budowania więzi rodzinnych. Nasza Fundacja będzie Wam podsuwać pomysły, jak ciekawie i twórczo spędzać z dziećmi ten szczególny czas i przekuć jego ograniczenia na pożytki rozwojowe.

Drodzy Rodzice i Opiekunowie!

Z powodu epidemii od kilku tygodni żyjemy zamknięci w domach. Bywa ciężko. Ciasnota, niedostatek ruchu, brak sprzętu do zdalnej nauki i pracy, niepokój o przyszłość. Ale trudna sytuacja to często także szansa. Zróbmy to, na co zwykle nie mamy czasu: bądźmy z naszymi dziećmi ciałem – i duchem. Rozmawiajmy z nimi głęboko – o tym, co czują, myślą, czego się boją, co je interesuje, o czym marzą. Dyskutujmy z nimi o wartościach moralnych, tych na rzecz wspólnego dobra, jak szacunek, uczciwość, odpowiedzialność, odwaga, mądrość. Czytajmy im książki, które rozwijają wyobraźnię i ukazują piękne postawy. Bawmy się z nimi, gimnastykujmy, śpiewajmy, wykonujmy wspólnie różne prace na rzecz domu i rodziny. Nade wszystko okazujmy dzieciom miłość, cierpliwość i uwagę, której zwykle im brakuje. A uwaga to energia – jest niezbędna do zdrowego rozwoju tak jak pokarm i ruch! Zróbmy wszystko, by dzieci wyszły z tego doświadczenia wzmocnione naszą miłością i mądrzejsze. Niech czas izolacji będzie okresem wychowywania dziecka „od wewnątrz”, budowania jego wewnętrznych zasobów: empatii, mocnego systemu wartości, zainteresowań i wiedzy, które lepiej przygotują je do życia. Pamiętajmy, że za klimat domu odpowiadają Rodzice. Nasza Fundacja będzie Wam podsuwać pomysły, jak ciekawie i twórczo spędzać z dziećmi ten szczególny czas i przekuć jego ograniczenia na pożytki rozwojowe.

Przeczytaj, by lepiej rozumieć i wychowywać dziecko:

#MądrzeRAZEMwDOMU

I. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku niemowlęcym

II. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym

III. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 1-4 szkoły podstawowej

IV. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 5-8 szkoły podstawowej

V. Propozycje zajęć ze starszymi nastolatkami

Kliknij w okładkę i ściągnij bezpłatny ebook.

PIERWSZA KSIĄŻKA MOJEGO DZIECKA można nabyć za 19.90 zł w księgarni internetowej bonito.pl.

Warto zainwestować w egzemplarz książki, gdyż jest piękna, trwała, bezpieczna i tania. Dzieci uwielbiają oglądać jej obrazki, przekładać grube kartki i wielokrotnie „czytać” ulubione wierszyki! Psycholodzy chwalą ją za świetne dopasowanie do potrzeb rozwojowych dziecka. Już ponad 220 tysięcy PKMD trafiło do rodzin. Reakcje rodziców i dzieci są entuzjastyczne!

I. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku niemowlęcym:

  • Czytajmy od urodzenia do 3-4 roku życia PIERWSZĄ KSIĄŻKĘ MOJEGO DZIECKA. Bezpłatny e-book znajdziesz pod tym linkiem. Przeczytajmy najpierw teksty dla dorosłych, by wzmocnić swoją motywację do codziennego czytania dziecku. A potem – do dzieła! Każdy wierszyk w Pierwszej Książce może stać się kanwą do wspólnych radosnych zajęć i zabaw.
  1. Wiersze Bobo, Główka, Części ciała mogą służyć do zabawy w pokazywanie. Dzieci pokazują mamę, tatę, innych członków rodziny, pieska, swoje uszka, rączki, brzuszek. Starsze dziecko nauczmy nazywać pokazywane części twarzy i ciała. Zabawy w pokazywanie mogą dotyczyć też obrazków ilustrujących kolejne wierszyki: np. Zabawki, W pokoju, Dom, Miasto itd.
  2. Baw się z dzieckiem w masażyki. W PKMD znajdziesz rymowanki, które w tym pomogą. Można też robić masażyki w rytmie prostych piosenek. Dzieci uwielbiają, gdy chodzimy palcami po ich skórze, leciutko ją łaskoczemy lub opukujemy. Jest to dla nich stymulujące i zdrowe! Jednak bawmy się ostrożnie i pilnujmy, by nie przekroczyć cienkiej granicy, za którą zabawa może stać się dla dziecka nieprzyjemna i od wybuchów śmiechu maluch może nagle przejść do łez. Zawsze obserwujmy reakcje dziecka i starajmy się do nich dostrajać.
  3. Przeczytajmy dziecku wierszyk W kuchni. Wymieńmy nazwy kuchennych przedmiotów i urządzeń, pokażmy jak działają. Uczyńmy dziecko obserwatorem naszych poczynań w kuchni – usadźmy je w foteliku, pokazujmy i objaśniajmy wszystkie nasze czynności. Możemy dawać dziecku do rączek niektóre kuchenne przybory – np. plastikowy lejek czy drewnianą łyżkę, dajmy mu też popróbować potraw i konsultujmy z nim, czy jedzenie jest smaczne, czy może trzeba dodać wody lub jakiejś przyprawy – cynamonu, ziół itp.
  4. Wprowadźmy rodzinne czytanie z podziałem na role. Jeśli wybierzemy odpowiednie teksty – np. Lokomotywę Tuwima zamieszczoną w PIERWSZEJ KSIĄŻCE MOJEGO DZIECKA, możemy zachęcić do wspólnego czytania nawet najmłodszych. „Uff”, „zipie”, „buch” – te proste wyrazy może powtarzać już roczne dziecko. A jaka to będzie zabawa, jeśli mama i tata będą wspólnie czytać modulując przy tym głosy!

  • Możemy też wspólnie zrobić pociąg z tego, co mamy w domu: z pudełek po zapałkach, sznurka, plasteliny, kartonu, tekturowych rolek od papieru toaletowego. Dzieci zawsze cieszą się z „nowych” zabawki, a ze zrobionych razem – tym bardziej!
  • Śpiewajmy dziecku – to znakomity sposób na rozwijanie jego muzykalności! Pomóc nam w tym może wybór pięknych melodii do śpiewania, nucenia lub po prostu — do słuchania, który został nagrany na płycie dołączanej kilka lat temu do Pierwszej Książki Mojego Dziecka. Kołysanki i śpiewanki dla najmłodszych są obecnie dostępne na soundcloud Fundacji, pod tym linkiem. Zapraszamy do wspólnego słuchania muzyki oraz rodzinnych zabaw wokalnych!
zlota-lista-logo



Kajetan Kajetanowicz, wielokrotny Rajdowy Mistrz Europy i Polski, czyta swojej córeczce Pierwszą Książkę Mojego Dziecka.
A z wiklinowego koszyka przysłuchuje się wierszykom świeżutki synek Mistrza.

II. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym:

  • Czytajmy dzieciom na głos! Dwadzieścia minut dziennie, CODZIENNIE! Jeśli dzieci są zainteresowane, warto oczywiście czytać dłużej. Możemy nadal korzystać z PIERWSZEJ KSIĄŻKI MOJEGO DZIECKA lub znaleźć jakiś inny tytuł – na przykład na Złotej Liście książek polecanych przez Fundację w odpowiedniej kategorii wiekowej. Zawsze starajmy się rozmawiać z dziećmi o przeczytanych lekturach postaciach, problemach.

  • Zabawa w asystenta kuchennego Możemy zaangażować nasze dziecko do pomocy w kuchni, uważając, by wykonywało tylko bezpieczne czynności i w bezpiecznym miejscu. Ma to być wspaniała zabawa, przy której dużo rozmawiamy i objaśniamy. Pozwólmy dziecku samodzielnie wykonać jakąś prostą potrawę – i koniecznie pochwalmy jego dzieło!
  • Budujmy więzi:
  1. Korzystajmy z każdej okazji, by przytulić, pogłaskać czy pocałować nasze dziecko. Jak najczęściej patrzmy mu przyjaźnie w oczy. Poświęcajmy niepodzielną, pozytywną uwagę. Bądźmy ich życiowymi przewodnikami. Wprowadźmy na stałe cztery proste sposoby okazywania dziecku miłości, zalecane przez doktora Campbella. Niech zbiorniki emocjonalne naszych dzieci będą zawsze wypełnione naszą bezwarunkową miłością rodziców!
  2. Dzwonimy do Babci/Dziadka/Cioci – zapytajmy o zdrowie, o to jak spędzają czas, opowiedzmy o naszych zajęciach, zabawach i lekturach. Możemy przeczytać im coś przez telefon, poprosić o przeczytanie lub opowiedzenie historii, wreszcie zasugerować wspólne słuchanie książki na odległość – w formie audiobooka, radiowego słuchowiska czy też w wykonaniu Taty albo Mamy.
  3. Dzwońmy do znajomych dzieci i zaprośmy je do wspólnych zajęć przez Skype’a lub głośnomówiący telefon – odgadywania zagadek, do słuchania, czytania, wspólnej zabawy słowem np: zabaw w wymyślanie wyrazów na daną literę. Można się bawić w kalambury, odgadywanie tytułów książek lub imion opisywanych czy pokazywanych bohaterów.

  • W zdrowym ciele zdrowy duch! Codziennie przynajmniej 10 minut rano i 10 minut wieczorem gimnastykujmy się razem z dziećmi, możliwie przy otwartym oknie. Niech gimnastyka stanie się naszą codzienną miłą rutyną. Warto do niej dołączyć zabawne hasła i okrzyki.

  • Śpiewajmy razem i jeśli mamy instrumenty i potrafimy robić z nich właściwy użytek – grajmy razem lub wystukujmy rytm. Uwaga – nie zakłócajmy jednak zbyt długo i zbyt późno wieczorem spokoju sąsiadom! Jeśli nie mamy instrumentów, możemy je łatwo zrobić: przygotujmy szklane naczynia (szklanki, butelki kieliszki) i napełnijmy je wodą do różnych wysokości. Lekko uderzajmy je pałeczką lub łyżką – wspaniale będzie słuchać, jak różne wydają dźwięki. Zachęcamy do zapoznania się z pomysłami na wspólne granie i śpiewanie z dzieckiem przygotowane przez Fundację „Muzyka jest dla wszystkich”.

  • Zabawa w służbę higieniczno-porządkową:
  1. Robimy porządki w zabawkach, np. przecieramy samochodziki i klocki wilgotną szmatką z płynem odkażającym, odkurzamy półki itp., jednocześnie bawiąc się poszczególnymi zabawkami, żeby czynności te nie były dla dzieci nudne.
  2. Dajemy punkty za dokładne umycie rąk, odstawienie po zjedzeniu swoich talerzy i sztućców na blat przy zlewie, za zaniesienie brudnych rzeczy do kosza przy pralce, za pościelenie swojego łóżka. Pół punktu można stracić za: dotykanie twarzy, ust, oczu, a szczególnie za wkładanie palców do buzi. Niech to jednak nie będzie ostry reżim, raczej częste przypominanie przypominanie o potrzebie higieny i wyrabianie nawyku, który przyda się też po kwarantannie.
  3. Uczmy – poprzez wielokrotne przypominanie – pozostawiania po sobie toalety w stanie czystym. Małe dzieci powinny zgłaszać dorosłym problemy z czystością tych urządzeń i pomieszczeń. Uczmy też zamykania drzwi po wyjściu z toalety i koniecznego mycia rąk po skorzystaniu z niej.

III. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 1-4 szkoły podstawowej:

  • Zabawa w asystenta kuchennego Podobnie jak w przypadku zabawy z przedszkolakami, rozmowa w trakcie zajęć w kuchni powinna być głównym składnikiem tego doświadczenia, a zadania kulinarne dla uczniów mogą być już bardziej skomplikowane i samodzielne.
  • Proponujemy przeczytanie wywiadu z dr Teresą Jadczak-Szumiło, psycholożką, na temat jej wspomnień z dzieciństwa, w tym ze wspólnego kucharzenia z siostrami. Tekst jest zamieszczony w książce „Gorzka czekolada – nowe opowiadania o ważnych sprawach” tom II, po opowiadaniu Katarzyny Majgier pt. Życie pożyczone.
  • Wirtualne podróże Jest latający dywan, może być pływająca kanapa lub wyścigowy stół! Wprawdzie nie możemy teraz wybrać się w prawdziwą podróż, ale od czego wyobraźnia! Pobawmy się z dziećmi w wyprawy do różnych krajów.
  1. Wybierzmy wspólnie na mapie lub globusie kraj, który chcemy odwiedzić.
  2. Poszukajmy w internecie informacji o nim oraz zdjęć z różnych ciekawych miejsc na jego terytorium. (przykłady: Kapadocja w Turcji, Alhambra w Hiszpanii, Wielki Kanion i Kanion Antylop w USA, Luwr we Francji, Pompeje we Włoszech, wodospady Iguazú w Argentynie, mauzoleum Tadź Mahal w Indiach)
  3. Zobaczmy, jakie stroje noszą mieszkańcy. Spróbujmy wykonać dla siebie taki strój, korzystając z naszych ubrań i różnych akcesoriów, które mamy w domu. (Możemy też zachęcić dzieci do narysowania i wycięcia z kartonu „mieszkańca” wybranego kraju i przygotowania dla niego wyciętego z papieru, pokolorowanego ubranka, które na nim zawiesimy na zaginanych zaczepach. Ten kartonowy „model” może nosić stroje z różnych stron świata).
  4. Dowiedzmy się, jaki jest miejscowy język. Spróbujmy znaleźć zwroty znaczące: „dzień dobry”, „dziękuję”, „Jak się masz?” – i nauczmy się wraz z dziećmi je wymawiać.
  5. Sprawdźmy, jak możemy się dostać do tego kraju: statkiem (kanapa), samochodem (stół), a może cepelinem (karton) – i wyruszmy w tę pełną niespodzianek i niebezpieczeństw podróż.
  6. Kiedy już dopłyniemy, dojedziemy lub dolecimy do wybranego kraju, warto zjeść jakiś lokalny specjał. Sprawdźmy, jakie są popularne miejscowe potrawy i spróbujmy je wspólnie przyrządzić w naszej kuchni (np. meksykańskie burrito, turecki falafel, włoskie spaghetti, czy hinduskie aloo gobi).
  7. Po posiłku można odpocząć i przeczytać „coś lokalnego”. Dowiedzmy się czegoś o literaturze danego kraju, jeśli mamy w domu baśnie z danego regionu lub jakąś książkę dla dzieci autora tej narodowości – poczytajmy je dzieciom.
  8. I oczywiście zaplanujmy kolejną podróż!
  • Stwórzymy wspólnie drzewo genealogiczne rodziny Pomagamy dzieciom stworzyć diagram/rysunek, zachęcamy dzieci do przeprowadzenia „wywiadów” z Babciami, Dziadkami, Ciociami, by nie tylko uzupełnili drzewo o dalsze osoby z rodziny, ale też o historie z ich życia. Możemy wspólnie stworzyć album ze zdjęciami lub rysunkami dzieci przedstawiającymi konkretne osoby lub ciekawe sytuacje które im się w życiu przytrafiły. Pozwólmy dzieciom być głównymi pomysłodawcami i wykonawcami projektu.

  • Pamiętajmy o gimnastyce i wspólnych spacerach w miejscach niezatłoczonych i zgodnie z zaleceniami epidemiologów!

Obie książki z serii „Gorzka Czekolada” można zamówić w księgarni internetowej inverso.pl z 45% rabatem w stosunku do ceny okładkowej.

Dziękujemy wydawnictwu Prószyński Media za bezpłatne udostępnienie opowiadań.

IV. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 5-8 szkoły podstawowej:

  • Porozmawiajmy o wartościach po lekturze opowiadań ze zbioru „Gorzka Czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach”

  1. Zachęcamy do rozmów z nastolatkami o uniwersalnych wartościach moralnych, takich jak szacunek, uczciwość, odpowiedzialność, odwaga cywilna, samodyscyplina, sprawiedliwość, przyjaźń, życzliwość, piękno, optymizm, mądrość. Pomocą może być podlinkowany wyżej materiał „Czym są uniwersalne wartości moralne?” oraz lektura opowiadań o wartościach moralnych z tomu „Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach”, napisanych przez znakomitych polskich autorów. Warto najpierw samemu zapoznać się opisami wartości moralnych, można też przejrzeć scenariusze ułatwiające rozmowę z dziećmi.
  2. Przeczytajmy dzieciom na głos wybrane teksty ze zbioru „Gorzka czekolada…”. Proponujemy na początek opowiadania: Burza, System, które można pobrać jako e-booki. Podyskutujmy o wartościach moralnych ukazanych w tych opowiadaniach – o efektach ich przestrzegania w życiu i konsekwencjach ich łamania.
  3. Lektura opowiadań jest zaproszeniem do rozmowy o prawdziwych, trudnych moralnie sytuacjach, z którymi nasze dzieci stykają się na co dzień. Bądźmy taktowni i empatyczni – wtedy chętniej zdradzą nam, jakie mają problemy w relacjach z rówieśnikami i w innych sytuacjach życiowych. Zapytajmy, co zamierzają zrobić. Nie serwujmy naszych gotowych rozwiązań, ale delikatnie zaoferujmy pomoc. Najcenniejszym wsparciem jest wysłuchanie bez krytykowania.

  • Poczytajmy wspólnie opowiadania o emocjach i mechanizmach psychologicznych z tomu II zbioru „Gorzka czekolada – nowe opowiadania o ważnych sprawach.” Najważniejszą korzyścią z przeczytania dzieciom opowiadań będzie rozmowa z nimi o trudnych emocjach oraz problemach rówieśniczych, z którymi stykają się w szkole, lub w internecie. W rozmowie takiej mogą pomóc Rodzicom krótkie wywiady z psychologami zamieszczone po każdym z opowiadań. Możemy też przeczytać je naszym dzieciom, jeśli wykażą zainteresowanie.

  • Porozmawiajmy też z dziećmi na temat wpływu mediów społecznościowych na ich życie: na samopoczucie, zainteresowania, zachowania, postrzeganie własnego wyglądu. Okażmy im dużo zrozumienia i wsparcia. Świat ciągłych presji, w którym żyją, to nie ich dzieło i nie ich wina, ale skutek postępu technicznego oraz nieobecności rodziców, których pochłonęło życie zawodowe i inne obowiązki. Zastanówmy się wspólnie, czy postęp zawsze oznacza zmiany na dobre. Przed rozmową warto przeczytać wywiad z psycholożką dr Teresą Jadczak-Szumiło.

  • Stwórzmy razem drzewo genealogiczne rodziny Zachęćmy dzieci do narysowania grafu rodzinnych powiązań. Warto też pozbierać ciekawe historie z życia bliższych i dalszych członków rodziny i wzbogacić o nie nasze rodzinne drzewo. Udostępnijmy im rodzinne zdjęcia, które mogą sfotografować i umieścić na opracowywanym drzewie – np. w wersji online. Jest to okazja, żeby wyjaśnić naszym dzieciom, że nie wszystkimi informacjami i zdjęciami trzeba dzielić się w internecie. Warto uświadomić naszym nastolatkom istnienie przestrzeni wartości prywatnych, o których nie powinni rozgłaszać całemu światu. Niech uczą się dyskrecji oraz umiejętności powstrzymywania chęci natychmiastowego wrzucania dowolnych informacji na FB. Taka powściągliwość to zarazem ćwiczenie umiejętności zachowania powierzonych tajemnic, a to cenna cecha przyjaciół.
  • Zajrzyjmy wspólnie do Złotej Listy polecanych książek. Zachęcamy do zapoznania się z książkami z dwóch kolekcji „Cała Polska czyta dzieciom”.

  • Zachęcamy do rozmowy z dziećmi o tajemnicach, których nie należy ukrywać – np. o tym, że ktoś kradnie, bierze narkotyki, krzywdzi innych – bo chronienie takiego kolegi nie jest miarą przyjaźni, lecz źle rozumianą, fałszywą lojalnością, nieodpowiedzialnością lub nawet tchórzostwem.

Polecamy przy tej okazji książkę z listy tytułów rekomendowanych dla rodziców autorstwa Ewy Zubrzyckiej Tajemnice pod lupą.

V. Propozycje zajęć ze starszymi nastolatkami

● Rozmawiajmy przyjaźnie z naszymi starszymi dziećmi o nich, o ich zainteresowaniach, o znajomych, o współczesnym świecie; o epidemii, jej możliwych konsekwencjach, o polityce różnych krajów wobec wirusa, ale i wobec ludzi. O tym, jakie zjawiska i procesy doprowadziły do kryzysu ekologicznego, zdrowotnego, do nierówności i co możemy zrobić indywidualnie oraz zbiorowo, na rzecz przywrócenia w społeczeństwie i w świecie harmonii i równowagi. Pamiętajmy, by przede wszystkim słuchać bez oceniania i krytykowania.

● Wprowadźmy do rozmów w naszymi nastolatkami temat wartości moralnych Podyskutujmy, czy wartości są w życiu ważne, czy przynoszą korzyści tym którzy je praktykują i tym, do których są kierowane. Możemy skorzystać z opisu wartości i diagramu.

● Spróbujmy wspólnie coś poczytać lub porozmawiać o tym, co przeczytaliśmy (książkach lub artykułach, gazetach czy magazynach bądź w internecie).

Zachęcamy do dyskusji nad książką Deklaracja Gemmy Maley – nawet, jeśli jej nie znacie. Temat jest ważny i wart przemyślenia – jakie mogą być indywidualne i globalne skutki wynalezienia tabletki zapewniającej nieśmiertelność? Omówmy możliwe konsekwencje i scenariusze takiego odkrycia.

● Zachęćmy naszych nastolatków do wolontariatu Podsuńmy naszym nastolatkom możliwość pomocy innym osobom pozostającym w domach. Korzystając z platform internetowych takich jak #widzialnaręka czy Skype, nastolatki mogą na przykład uczyć młodsze dzieci angielskiego, matematyki lub czytać im książki.

Życzymy dużo zdrowia i owocnego wspólnego czasu z dziećmi!

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Czytaj również