#MądrzeRAZEMwDOMU
Materiał przygotowany przez Fundację „Muzyka jest dla wszystkich”
Grajmy, tańczmy i śpiewajmy z dziećmi!
Muzyka daje radość i wszechstronnie rozwija od urodzenia do stu lat!
Zabawy muzyczne dla dzieci i rodziców:
- Echomuzyka Wymyślamy na zmianę łatwe do powtórzenia prze drugą osobę melodie i rytmy i „nadajemy” je z sąsiednich pokoi – raz rodzic, raz dziecko. Zacznijmy od zawołań leśnych: hej ho, hop, hop itp., z powtórzeniem melodyki tych słów. Stopniowo przechodzimy od sylab i słów do zdań i fraz muzycznych: bez słów i ze słowami. Można wydawać dźwięki śmieszne, straszne, głośne, ciche. Dbamy o równość szans – powtarzamy propozycje dzieci z pełnym zaangażowaniem, bez wyśmiewania czy krytykowania.
- Śpiewane słowa Każde słowo można zaśpiewać na dowolnych dźwiękach. Te proste improwizacje otwierają nas na zabawę i kreatywność. Śpiewamy śmieszne słowo najpierw osobno, a potem wspólnie.
- Klaskanki Proste zdania powtarzane w określonym rytmie, który da się zaklaskać i powtarzać wielokrotnie. Powiedzmy melodyjnie np.: „Śniadanie! Śniadanie!” i klaszczmy z każdą sylabą – powstaje rytm, który daje się zaklaskać i powtórzyć. Potem możemy tropić takie frazy, które dają atrakcyjny rytm, np. „Idziemy na spacer! Pospieszcie się!”. To już tylko krok do nowej piosenki domowej!
- Rytmiczna papuga Pobawmy się w tworzenie i powtarzanie krótkich, prostych rytmów. Można je klaskać, grać na instrumentach perkusyjnych (kupionych lub zrobionych w domu). Powtarzany rytm może zachęcić do wspólnego tańca lub do stworzenia piosenki. UWAGA: Dzieci lubią powtarzać te same melodie i rytmy. Każde powtórzenie jest cenne.
Taniec
Weźmy malucha na ręce lub za ręce i tańczmy rytmicznie, zgodnie z pulsem muzycznym (obroty, kołysanie). To znakomicie wspiera rozwój poczucia rytmu, pulsu, równowagę, koordynację. Tańczmy razem jak najwięcej, to chwile szczęścia dla wszystkich.
Liczenie – Jeśli mamy tańczyć do muzyki na dwa lub cztery, spróbujmy najpierw na głos policzyć w tempie tańca: raz, dwa, raz, dwa… lub raz, dwa, trzy, cztery… Potem licząc, tańczmy rytmicznie, starając się akcentować „na raz”.A jeśli jest to muzyka rozrywkowa (swing, blues, rock, jazz) z akcentem nie na raz, tylko na dwa – utrzymajmy klaskanie na każde dwa – przekonamy się, że tak lepiej się tańczy! Gdy melodia jest na trzy (np. w walcu), najpierw policzmy razem kilka razy: raz, dwa, trzy, raz, dwa, trzy… i klaśnijmy na każde raz. To pozwoli nam lepiej poczuć rytm walca (lub oberka).
Słuchanie
Słuchania muzyki trzeba się nauczyć. Dzieci uczą się tego od nas i dlatego powinniśmy słuchać jej razem. Wybierajmy dobrą jakość techniczną i wykonawczą nagrań! Warto choćby na minutę, a potem na dłużej zamilknąć i skupić się na tym, co dzieje się w muzyce. Niech to będą wspólne „magiczne momenty”.
Sugestie:
- Nie włączajmy muzyki jako tła dla innych aktywności! To może prowadzić do stępienia wrażliwości muzycznej i dzieci, i rodziców. Kilogram płyt kupionych w supermarkecie dla malucha w związku z niepotwierdzonym naukowo „efektem Mozarta”, puszczany przez wiele godzin w pokoju dziecięcym, jest stratą okazji na wspólne odkrywanie muzyki i może przynieść odwrotny efekt.
- Nie za głośno! Agresywna i zbyt głośna muzyka podnosi poziom adrenaliny – zwłaszcza u maluchów oraz w okresie prenatalnym, rodzi zmęczenie, a głośne akcenty i wysokie decybele niszczą słuch. Dbajmy o ciszę i sprawny słuch dzieci. Warto też wspomnieć o indywidualnej nadwrażliwości na niektóre dźwięki. Silne negatywne reakcje dzieci mogą być sygnałem zaburzeń neurologicznych.
- Szukajmy interesującej muzyki! Dzieci lubią powtarzać znane im motywy, ale są też otwarte – jak nigdy później – na nowości i na to, co im proponujemy. Dziecko w wieku 1.5 roku podryguje rytmicznie do muzyki, a potem muzycznie szybko się rozwija. Według badań już w wieku 5-7 lat dzieci gotowe są do percepcji wyrafinowanej, skomplikowanej muzyki, rozumieją jej niewerbalny przekaz (muzyka to język emocji). To mali artyści, dajmy im właściwą pożywkę. Prosta muzyka w rytmie disco polo jest uwstecznianiem zdolności muzycznych dzieci. Niestety jest tego dużo w przedszkolach, gdzie zdarzają się niewrażliwe muzycznie opiekunki, które zatruwają przestrzeń akustyczną dzieci złymi nagraniami, pozostającymi znacznie poniżej możliwości wychowanków.
Później, gdy dla Waszych dzieci najważniejsze stanie się środowisko rówieśnicze, będą miały w sobie uruchomione pokłady wrażliwości i wyobraźni muzycznej z dzieciństwa, zdolność rozumienia muzyki, która może odegrać pozytywną rolę nawet w rozwoju ich kariery życiowej.
Propozycje do poszukania w internecie (dla różnych grup wiekowych)
- Baby Einstein – to różne serie filmów animowanych dla najmłodszych, kiedyś dostępnych na dziecięcych kanałach telewizyjnych, teraz też w internecie. Warto poszperać. Dużo muzyki i materiałów do poznawania świata. (1 – 6 lat)
- Symfollies – seria filmów animowanych zbudowanych wokół muzyki klasycznej. (3 – 8 lat)
- Piosenki Misia i Margolci – wartościowe piosenki do śpiewania, pełne humoru i zróżnicowanych klimatów. Wpadają w ucho. Sprawdźcie! (0 – 8 lat)
- Piosenka Berek, Fundacja Muzyka jest dla wszystkich (3 – 8 lat)
- Muzyka animowana na YouTube – kanał Smalin – Steven Malinowski- pianista, aranżer i programista stworzył wizualizacje utworów muzyki klasycznej. Bez ograniczeń wiekowych. Hipnotyzujące! Niekończąca się lista utworów najsłynniejszych kompozytorów z wizualnym, kolorowym ekwiwalentem (3 – 100 lat). Na przykład:
- Portal muzykotekaszkolna.pl, mnóstwo informacji i muzyki (8 – 18 lat)
- orkiestrownik.pl (6 – 18 lat)
- operalnia.pl (6 – 12 lat)
- New York Philharmonic, Kidzone (3 – 8 lat)
- Smykofonia – 4 płyty dla dzieci z rodzicami lub dla uczniów w świetlicy szkolnej. Muzyka w wybitnych wykonaniach i scenariusze zabaw. Wydane prze Warnera przy współpracy z Fundacją Muzyka jest dla wszystkich. Do kupienia w Empiku. (3 – 8 lat)
- Śpiewanki TV (2 – 6 lat)
- Śpiewające brzdące (2 – 6 lat)
- Muzyka w kolorach tęczy – kanał Karoliny Barańczuk na YouTube (3 – 8 lat)
- Mały Kolberg (3 – 12 lat)
- Filmowa kolekcja bajek wydana przez Fundację Pogranicze – opowieści Pogranicza na YouTube – na przykład bajka o krawcu (3 – 8 lat)
- Klaśnij tupnij, raz i dwa! Zabawy ze śpiewem. Wydawnictwo Harmonia. (Zbiór do zamówienia przez internet.) (2 – 8 lat)
- Music Steps London! Piosenki na Cały Rok i inne zeszyty wydawnictwa. (2 – 8 lat)