1pt

Dzień Wszystkich Świętych

 

W dzień Wszystkich Świętych, gdy zapalając świece, wspominamy tych, którzy odeszli – zawsze za szybko – wielu z nas czuje ŻAL, który tak pięknie ujął w słowa ks. Jan Twardowski w tomie Jak tęcza co sobą nie zajmuje miejsca:

2so

Święto Zmarłych

 

Ja rozmawiać z dzieckiem o śmierci? I od kiedy? Każde dziecko jest przecież inne i ma inne doświadczenia. I w innym momencie życia zadaje pytania, na które niekiedy my sami wciąż szukamy odpowiedzi.

 

Mądre podejście do tego i innych trudnych tematów znajdziecie w książce Beaty Majchrzak Opowieść o Błękitnym Psie – w rozdziale o śmierci motyla Modraszka… Jest w sam raz dla 4–5-latków, podobnie jak Esben i Duch Dziadka, gdzie Kim Fupz Aakeson stara się oswoić dziecko ze śmiercią. I pocieszyć – jak Asia Olejarczyk w Teleskopie dziadka, pokazując, że Ci, którzy umierają, pozostają na zawsze… w nas.

Dla 6-, ale i 99-latków jest znakomita książka A ja czekam… Davide’a Cali i Serge’a Blocha, pokazująca krąg życia, od maleńkiego dziecka, którym był kiedyś bohater, po dziecko, którym jest jego wnuk. Każdy czytelnik tej książki jest na którymś z etapów życia jej bohatera… Ucząc empatii, oswaja się jednocześnie z myślą, że… kiedyś trzeba pożegnać bliskich. Ale też odejść. Ten sam temat – „ustępowania miejsca” – porusza Deklaracja Gemmy Malley, która w formie bliskiej nastolatkom pokazuje, że gdybyśmy żyli wiecznie, nikt nowy nie mógłby pojawić się na świecie…

Kluczem do niejednej rozmowy mogą być też opowiadania z tomu Tajemnicze sprawy Marii Ewy Letki czy piękna opowieść Mój dziadek był drzewem czereśniowym Angeli Nanetti, której tłumacz, poeta Jarosław Mikołajewski, uchwycił istotę przygotowania dziecka na odejście bliskiej osoby w swej książce Kiedy kiedyś, czyli Panjan i Pangór. Problem żałoby, traumy dziecka po odejściu kogoś bliskiego wspaniale uchwyciły Wanda Witter w Fotografii nieba oraz Barbara Kosmowska w powieściach Gwiazda z pierwszego piętra i Pozłacana rybka (dla 10-12-latków”), a także Katherine Paterson we wzruszającym Moście do Terabithii. Choroba i śmierć dziecka to szczególnie trudny temat, który po mistrzowsku ujął Eric-Emmanuel Schmitt w słynnej książce Oskar i Pani Róża…

 

Właściwa książka – przeczytana w odpowiednim momencie – może być niczym lek, pocieszenie, odpowiedź o sens śmierci, a przede wszystkim życia.

 

5wt

Międzynarodowy Dzień Postaci z Bajek

Święto ustanowiono w rocznicę urodzin Walta Disneya (1901-1966), jednego z najpopularniejszych autorów animowanych bajek dla dzieci.

Proponujemy zabawę w przebieranie się za postaci z popularnych bajek (dzieci przebierają się za ulubionych bohaterów) oraz korowód takich postaci w przedszkolu lub szkole, a także konkursy i gry nawiązujące do ich przygód. W wersji skromniejszej – przygotujmy figurki bajkowych postaci, np. z gliny, modeliny, kawałków materiału i patyków, wystawmy teatrzyk. Opcji jest bardzo dużo, wystarczy wyobraźnia!

Pamiętajmy też o Europejskim Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w naszym rodzimym Pacanowie! Warto uwzględnić je w rodzinnych lub szkolnych planach wycieczkowych.

10nd

Dzień Młodzieży

Do głośnego czytania młodszym nastolatkom proponujemy Czarny Młyn Marcina Szczygielskiego, dla starszych powieści Johna Greena Szukając Alaski oraz Gwiazd naszych wina, a także Jutro Johna Marsdena oraz Deklarację Gemmy Malley. Dobrą lekturą dla nastolatek, które zmagają się z coraz powszechniejszymi problemami z odżywianiem, będzie książka Joanny Jagiełło Tiramisu z truskawkami. Porozmawiajmy z młodzieżą o tym, jak widzi swoje życie, co jest dla niej najtrudniejsze, jaką rolę w ich życiu odgrywają rodzice, przyjaciele, media i kultura masowa, co młodzi ludzie chcieliby zmienić, gdy dorosną.

11pon

Święto Niepodległości

👉 Jak uczyć młodzież historii?

⏳ Edmund Niziurski w 1964 roku, bo wtedy ukazał się jego słynny Sposób na Alcybiadesa, opisał sposób, w jaki „Alcybiades”, nauczyciel historii, zainteresował swoich uczniów przedmiotem, którego tak bardzo nie lubili, że chcieli zastosować… sposób na Alcybiadesa. Po latach Grażyna Bąkiewicz – pisarka i przez wiele lat nauczycielka historii – opisała lekcje historii w przyszłości. Tu ławki – niczym wehikuły czasu – przenoszą uczniów w centrum omawianych wydarzeń historycznych.
👀 Co za frajda spotkać młodego Józefa Piłsudskiego czy Emilię Plater, zobaczyć na własne oczy dziewczyny produkujące bomby, zrozumieć, co to znaczy tworzyć państwo. I poczuć tę radość, gdy po 123 latach można wreszcie wykrzyknąć „Mamy niepodległość!”.
📖 Ciekawie przedstawiona historia – także dzięki świetnym, utrzymanym w konwencji komiksu rysunkom Artura Nowickiego – z pewnością zainteresuje młodych czytelników. Podobnie jak zainteresowała grupę nastolatków, uczniów pana Cebuli, którzy tym razem przenieśli się do Polski przełomu XIX i XX wieku. I stali się świadkami wydarzeń, których efekt – ODZYSKANIE NIEPODLEGŁOŚCI – dziś świętujemy. Oby z równie wielkim entuzjazmem jak w 1918 roku!
✍️ W pełnej humoru serii Ale historia… Grażyna Bąkiewicz przedstawia fakty i mnóstwo historycznych ciekawostek. Mamy niepodległość! to już szósta część serii, którą rozpoczyna tom Mieszko, ty wikingu!.

Ale historia…

11pon

Rocznica urodzin Tadeusza Nowaka

Tadeusz Nowak (1930-1991) – poeta, prozaik, autor głośnej powieści A jak królem, a jak katem będziesz. Poczytajmy jego wiersze (m.in. Psalmy, Pacierze i paciorki), do których komponowali muzykę i wykonywali utwory na scenie m.in. Marek Grechuta, Przemysław Gintrowski, Grzegorz Turnau.

13śr

Międzynarodowy Dzień Niewidomych

Proponujemy zaprosić niewidome osoby do szkoły czy przedszkola, poprosić je o czytanie alfabetem Braille’a i zapoznać dzieci z pismem punktowym. Warto przeczytać dzieciom znakomitą książkę Tydzień Konstancji Olgi Masiuk. Prawdziwą ucztą wizualną będzie nagrodzona ilustratorskim Oscarem książka Oczy autorstwa Iwony Chmielewskiej – wzruszająca opowieść o darze widzenia i sile zmysłów. Pouczające będzie zapoznanie dzieci z biografią Louisa Braille’a – może ona posłużyć jako przykład niezwykłej samodyscypliny, wartości omówionej w książce Z dzieckiem w świat wartości Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej.

13śr

Rocznica urodzin Roberta Louisa Stevensona

Robert Louis Stevenson (1850-1894) – pisarz szkocki, autor Wyspy skarbów, Porwanego za młodu i Doktora Jakylla i pana Hyde’a. Warto przywrócić do czytelniczej świadomości młodzieży te znakomite i niesłusznie zapomniane książki.

14czw

Rocznica urodzin Leopolda Staffa

Leopold Staff (1878-1957) – poeta, dramatopisarz i tłumacz, autor tomów: Sny o potędze, Gałąź kwitnąca, Uśmiechy godzin, Kochać i tracić i wielu innych. Przygotujmy Dzień Poezji Leopolda Staffa.

14czw

Rocznica urodzin Astrid Lindgren

Astrid Lindgren (1907-2002) – ikona szwedzkiego pisarstwa dla dzieci. Poczytajmy dzieciom jej książki. Zapoznajmy je z życiem pisarki. Cudowną lekturą opowiadającą o autorce będą Portrety Astrid Lindgren – pełna archiwalnych fotografii i pamiątek biografia pisarki wydana w Polsce w 2007 r. przez wydawnictwo Nasza Księgarnia.

Nie możemy nie wspomnieć, że nasza Fundacja organizuje co trzy lata Konkurs Literacki im. Astrid Lindgren na współczesną książkę dla dzieci i młodzieży. Obecnie trwa 6. edycja Konkursu, a na książki dla młodego czytelnika czekamy do 30 listopada 2022!

Więcej o Konkursie: calapolskaczytadzieciom.pl/konkurs-astrid-lindgren/

Trailery książek-laureatek 5. edycji Konkursu. 

20śr

Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka

Święto obchodzone w rocznicę uchwalenia w 1989 roku przez ONZ Konwencji o Prawach Dziecka, z której inicjatywą wystąpiła Polska. Porozmawiajmy z dziećmi o tym, po co są prawa, także prawa dziecka, o czym informują, co zapewniają. Sięgnijmy po książkę 12 ważnych praw autorstwa znanych polskich pisarzy dla dzieci, takich jak: Anna Onichimowska, Eliza Piotrowska, Joanna Krzyżanek, Anna Sójka, Maria Ewa Letki, Liliana Fabisińska, Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Agnieszka Stelmaszyk, Renata Piątkowska, Maria Szarf, Zofia Stanecka, Marcin Pałasz, którzy napisali „niebanalną, bez nadęcia i patosu, niezwykle ciepłą książkę dla dzieci o ich prawach”. Przeczytajmy z młodszymi dziećmi wiersz Marcina Brykczyńskiego O PRAWACH DZIECKA, posłuchajmy razem z nimi i nauczmy się śpiewać piosenkę o prawach dziecka.

20śr

Rocznica urodzin Selmy Lagerlöf

Szwedzka pisarka Selma Lagerlöf (1858-1940) – pierwsza kobieta-laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Przypomnijmy jej Cudowną podróż.

21czw

Światowy Dzień Życzliwości

Porozmawiajmy z dziećmi o tej wartości jako składowej szacunku, solidarności i przyjaźni, bezinteresownego dobra, którym możemy obdarzać innych. Wybierzmy do czytania książki, w których pokazane są różne aspekty życzliwości. Polecamy przewrotne opowiadanie Pawła Beręsewicza System ze zbioru Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach. Pomyślmy także, w jaki sposób możemy okazać życzliwość naszym bliskim, sąsiadom, osobom potrzebującym. Dzieci/uczniowie mogą wspólnie przygotować jakiś projekt, który przyniesie pomoc i radość osobie lub grupie osób – np. choremu dziecku, seniorom. Dobrze jest pomyśleć o projekcie, który trwa dłużej lub przynosi trwałe efekty.

24nd

Rocznica urodzin Carlo Collodiego

Carlo Collodi (1826-1890) – włoski prozaik, publicysta, autor powieści o przygodach drewnianego pajacyka Pinokia.

24nd

Rocznica urodzin Frances Hodgson Burnett

Frances Hodgson Burnett (1849-1924) – brytyjska pisarka, autorka wielu znanych powieści, m.in. Małej księżniczki, Małego lorda, Małych wędrowców, Tajemniczego ogrodu, Krainy błękitnych kwiatów.

28czw

Rocznica urodzin Arkadego Fiedlera

Arkady Fiedler (1894–1985) – polski pisarz i podróżnik, autor książek przygodowych i podróżniczych dla dzieci i młodzieży, m.in. Przez wiry i pohory Dniestru, Kanada pachnąca żywicą, Ryby śpiewają w Ukajali, Jutro na Madagaskar, Dywizjon 303, Orinoko.

Sylwetkę pisarza znakomicie przybliża jego autobiografia Mój ojciec i dęby.

30so

Rocznica urodzin Marka Twaina

Mark Twain (1835-1910) – amerykański prozaik, autor słynnych Przygód Tomka Sawyera, Przygód Hucka, Królewicza i żebraka i wielu innych książek dla dzieci i młodzieży.

Podyskutujmy z uczniami na temat znaczenia sentencji Twaina: „Odwaga to panowanie nad strachem, a nie brak strachu” przy okazji omawiania wartości, jaką jest odwaga (więcej w książce Z dzieckiem w świat wartości Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej).

30so

Rocznica urodzin Lucy Maud Montgomery

Lucy Maud Montgomery (1874-1942) – kanadyjska pisarka, autorka cieszącego się do dziś niesłabnącą popularnością cyklu powieściowego Ania z Zielonego Wzgórza. Historie tam opisane są ponadczasowe, a Ania stała się ulubioną bohaterką nie tylko dla dziewczynek.