Maj 2025
1czw
Międzynarodowe Święto Pracy
Wyjaśnijmy dzieciom, jakie wydarzenie z przeszłości zostało upamiętnione poprzez coroczne honorowanie pracy. Porozmawiajmy o wartości pracy, o tym, jak zmieniała się na przestrzeni wieków, a także o tym, że każda pożyteczna praca jest ważna i potrzebna. Porozmawiajmy z dziećmi o ich planach dotyczących przyszłego zajęcia. W jaki sposób i od jakiego wieku trzeba się przygotowywać do niektórych profesji? Wskażmy je wspólnie. Poszukajmy też razem książek, w których występują przedstawiciele różnych zawodów.
3so
Narodowe Święto Konstytucji Trzeciego Maja
„Stasiu, co ty robisz?” – chciałoby się powiedzieć do Stanisława Augusta Poniatowskiego, jednego z najbardziej kontrowersyjnych władców Polski. Po lekturze książki Grażyny Bąkiewicz Stasiu, co ty robisz? młodzi czytelnicy zadadzą zapewne wiele pytań – o podejmowane przez króla próby reform państwa, współtworzenie Konstytucji 3 maja, mecenat sztuki. Ale może zastanowią się także, czy tylko on odpowiada za zniknięcie naszego kraju z mapy świata.
Grażyna Bąkiewicz bardzo interesująco i w niezwykle atrakcyjnej dla młodzieży formie – czyli kolejny raz wysyłając grupę uczniów pana Cebuli w przeszłość – przedstawia skomplikowaną sytuację wewnętrzną i zewnętrzną Polski w drugiej połowie XVIII wieku. Miłośnikom serii „Ale historia” z pewnością spodobają się też zabawne komiksy Artura Nowickiego, przedstawiające wydarzenia sprzed upadku I Rzeczypospolitej.
A potem zainteresowani historią sięgną może po słynne malarstwo historyczne Jana Matejki, by zobaczyć namalowany w setną rocznicę wydarzeń obraz Konstytucja 3 maja 1791 roku? Albo przyjrzą się uważnie rysunkowi Jana Piotra Norblina Uchwalenie Konstytucji 3 maja, który zainspirował Mistrza Jana?
A może skojarzą, że słyszeli już o Sejmie Czteroletnim, podczas którego uchwalono pierwszą w Europie Konstytucję, i o ówczesnej sytuacji Polski w pieśniach Jacka Kaczmarskiego? Słynny bard dobrze znał historię (jego praca magisterska nosiła tytuł: „Postać Stanisława Augusta Poniatowskiego w poezji okolicznościowej jego epoki”) – i umiał pisać o niej tak, by poruszać współczesnych. Czy bez dobrej znajomości polskiego oświecenia mógłby napisać pieśń Rejtan, czyli raport ambasadora i pozostałe poruszające wyobraźnię pieśni z tego cyklu, inspirowane właśnie malarstwem historycznym?
3 maja to dobry moment, by pomyśleć o naszej HISTORII z dumą. Ale też z zapisaną przez Jacka Kaczmarskiego w Krajobrazie po uczcie refleksją: „jak blisko od chwały do zdrady”.
„Każda okazja jest dobra, by przekonywać młodych, że rozumienie przeszłości jest ważne dla rozumienia świata, w którym żyją – mówi Grażyna Bąkiewicz, wieloletnia nauczycielka historii. – A 3 maja jest okazją wyjątkową”.
5pon
Dzień Tolerancji, Praw Człowieka i Integracji Europejskiej
Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną, Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych. Ludzi niepełnosprawnych jest wśród nas bardzo wielu i każdy z nich ma prawo do cieszenia się życiem i korzystania z niego na równi z osobami zdrowymi. Każdy z nas może stać się niepełnosprawny lub mieć taką osobę w rodzinie. Porozmawiajmy o akceptacji, wzajemnej pomocy, empatii. Poczytajmy dzieciom książki, w których występują niepełnosprawni bohaterowie: Czarny Młyn Marcina Szczygielskiego, Tydzień Konstancji Olgi Masiuk, Wyspę mojej siostry i O Stephenie Hawkingu, czarnych dziurach i myszach podpodłogowych Katarzyny Ryrych, Jabłko Apolejki Beaty Wróblewskiej, Żółte kółka Elizy Piotrowskiej.
Przy okazji chcemy też przedstawić odrębne stanowisko Fundacji w sprawie popularnego hasła: TOLERACJA. Intencje są szczytne, ale w praktyce to bogaty toleruje biednego, mądry – głupiego, zdrowy – niepełnosprawnego, lepszy (we własnym mniemaniu) – gorszego. Mówiąc, że ktoś ma niski poziom tolerancji na coś, mamy na myśli coś uciążliwego, niewygodnego, szkodliwego. Czy zatem relacje między ludźmi powinny być budowane na tolerancji? A może raczej na równoprawnej i symetrycznej wartości, jaką jest szacunek? Zachęcamy do przeczytania rozdziału o szacunku z książki Z dzieckiem w świat wartości – i refleksji, co naprawdę kryje się pod różnymi dobrze brzmiącymi hasłami. W kontekście niepełnosprawności warto też zapoznać się z rozdziałem o solidarności z tej samej książki fundacyjnych autorek i wykazywać się tą cnotą nie tylko wobec osoby niepełnosprawnej, ale też jej bliskich.
8czw
Dzień Bibliotekarza, Inauguracja XXII Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek (8-15 maja)
Tydzień Bibliotek to ogólnopolska akcja organizowana od lat przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. Głównym celem akcji jest promowanie czytelnictwa. Tydzień Bibliotek rozpoczyna się corocznie 8 maja – w Dniu Bibliotekarza i Bibliotek. Staramy się bić rekordy wypożyczania – i czytania! – książek oraz uczestniczymy w imprezach lokalnych!
Wszystkim Bibliotekarkom i Bibliotekarzom składamy serdeczne życzenia z okazji ich święta!
11nd
Dzień Bez Śmiecenia
Warto poświęcić lekcję na temat zanieczyszczenia środowiska, potrzeby segregacji śmieci, a przede wszystkim mniejszej ich „produkcji”, w tym o ruchu „Zero śmieci”. Przypomnijmy Książkę o śmieciach Stanisława Łubieńskiego.
15czw
Międzynarodowy Dzień Rodzin
Święto ustanowione w 1993 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Zachęcamy do rodzinnego czytania. Pokażmy literackie przykłady dobrych rodzin, w których panuje miłość i szacunek do wszystkich jej członków. Proponujemy lekturę 8+2 i ciężarówka Ann Cath. Vestly, Jeżycjadę Małgorzaty Musierowicz, Co tam u Ciumków? Pawła Beręsewicza.
Możemy też omówić sprawy trudnych rodzin czytając książki nagrodzone w V Konkursie Literackim im. A. Lindgren organizowanym przez naszą Fundację: Lato na Rodos Katarzyny Ryrych, Wstydu za grosz! Zuzanny Orlińskiej, Gwiazda z pierwszego piętra Barbary Kosmowskiej, Tam, gdzie zawracają bociany Joanny Jagiełło.
17so
Noc Muzeów 2025
Noc Muzeów jest świetną okazją, by w nietypowy sposób odwiedzić wraz z dziećmi liczne muzea, galerie i inne instytucje kultury – większość z nich czynna jest wtedy do późnych godzin wieczornych i nocnych, a dla zwiedzających dostępne są wyjątkowe atrakcje. Ideą tego wydarzenia jest to, że wstęp do poszczególnych placówek jest darmowy, choć może być konieczna wcześniejsza rezerwacja.
Tegoroczna edycja Nocy Muzeów odbędzie się 17 maja. Linki do programów obchodów Nocy Muzeów w różnych miastach można znaleźć na stronach internetowych jednostek samorządowych oraz
19pon
Dzień Dobrych Uczynków
Pomysłodawcą tej akcji jest Fundacja Ekologiczna Arka, która zachęca do czynienia dobrych uczynków na rzecz ludzi, zwierząt lub środowiska naturalnego.
Zaplanujmy zrobienie dobrego uczynku dla kogoś bliskiego – rodziców, babci, dziadka, koleżanki, kolegi. Niech jednak będzie to coś, co ucieszy tę osobę, a nie TYLKO nas samych! I zawsze pomyślmy zawczasu o możliwych konsekwencjach naszych pomysłów!
21śr
Światowy Dzień Różnorodności Kulturowej
Poznajmy kilkoro piętnastolatków. Już nie są dziećmi, snują plany na dorosłe życie, wypowiadają swoje życzenia. Cesaria marzy o tym, żeby zostać tancerką. Ethan pragnie akceptacji i możliwości dokonywania własnych wyborów. Aki chciałby spotkać się i porozmawiać z bratem. Tania planuje ucieczkę z kraju…
Są także: Piotr, Anla, Madżid, Kaisa, Santosh i Gerda. Mieszkają w odległych zakątkach świata. Dzielą ich kraje, kultury i religie. Każde z nich ma swoją trudną historię, odmienną od innych.
Oby ich pragnienia się spełniły, ale przecież nie wszystko zależy od nich…
Dziesięć portretów i dziesięć historii życia tych nastolatków uświadamia nam, jak często skłonni jesteśmy do pochopnej i powierzchownej oceny. I jak mało wiemy. Widzimy wierzchołek góry lodowej, podczas gdy prawda jest o wiele bardziej skomplikowana. I to nie tylko o dalekich „innych światach”.
W Światowy Dzień Różnorodności Kulturowej przypomnijmy sobie Dziesięć stron świata, której autorką jest Anna Onichimowska – książkę równie piękną, co ważną, którą oczywiście znajdziecie na naszej Złotej Liście.
26pon
Dzień Matki
I jedne z najpiękniejszych słów o matce – Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego fragment Spotkania z matką.
27wt
Rocznica urodzin Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego
Ferdynand Antoni Ossendowski (1878-1945) – pisarz, publicysta i podróżnika. Koniecznie przeczytajmy starszym dzieciom jego Słonia Birarę. Ta piękna i poruszająca książka, której fabuła rozgrywa się w Indiach, została wznowiona po latach w ramach 23-tomowej kolekcji „Cała Polska czyta dzieciom”, można ją znaleźć w wielu bibliotekach. Więcej informacji o książce oraz fragment czytany przez Krzysztofa Stelmaszyka można znaleźć tutaj.